Balıkçılık, Türkiye açısından oldukça değerleri ve önemli sektörlerin başında gelmektedir. Balıkçılık sektöründe kullanılan en önemli araçlardan biri ise ağlardır. Bu ağlar sayesinde denizden her yıl binlerce ton balık çıkarılmakta ve tüketicilere sunulmaktadır.
1940’lı yıllara gelene kadar bu balık ağlarının tamamı doğal kaynaklardan elde edilmekteydi. Bu dönemlere kadar özellikle pamuk ve kendir çeşitlerinden yapılan ağlar kullanılmıştır. Gelişen teknolojiyle birlikte ise balık ağı çeşitleri de artmış ve balık ağı üretiminde yapay lifler kullanılmaya başlanmıştır.
Günümüzde sentetik ipliklerden yapılan ağlar yaygın olarak kullanılmaktadır. Sağlamlığı, hafifliği ve dayanıklılığı nedeniyle balıkçılar tarafından en çok bu seçenek değerlendirilmektedir.
Balık Ağı Çeşitleri Nelerdir?
Balık ağı çeşitleri temel olarak iki ana kategoride değerlendirmek mümkündür. Bunlar doğal lifler ve yapay liflerdir.
Doğal lifler kendi kategorisinde bitkisel ve hayvansal lifler olarak iki ayrı sınıfa ayrılır. Yapay lifler ise sentetik ve selülozik lifler olarak iki ayrı sınıfa ayrılmaktadır.
Doğal lifler elde ediliş biçimine göre şu şekilde sıralanabilir;
Bitkisel lifler;
- Pamuk lifi
- Kendir kendiri
- Ramie lifi
- Manila kendiri
- Sisal kendiri
- Pirinç sapı
Hayvansal lifler;
- İpek
- Yün
- Kıl
Balık Ağlarında Yapay Lif Kullanımı
Yazının başında da belirttiğimiz gibi, balık ağlarında günümüzde yaygın olarak yapay liflerden yapılan ürünler kullanılmaktadır. Yapay liflerin doğal olanlara göre bir dizi avantajı vardır.
Yapay ağların yapımında kullanılan selülozik lifler, bitkiden elde edilen selülozun kimyasal yöntemlerle ipek gibi malzemelere dönüştürülmesiyle elde edilir. Sektörde nadir olarak kullanılmaktadır.
Günümüzde en çok kullanılan balık ağı çeşidi ise sentetik liflerdir. Sentetik liflerin sınıflandırılması şu şekilde yapılabilir;
- Polyamide (PA) Lifleri: Naylon
- Polyamid (PA) 6, 6; Amilon, Grilon, Kapron
- Polyamid 6 (PA 6); Perlon
- Polyester (PES) Lifleri; Tore-Teteron, Terylene, Dakron
- Polietilen (PE) lifleri: Etylon, Kanelight, Hi-zex
- Polyvinil klorür (PVC); Visko, Teviron
- Polyvinil Klorid (PVD); Saran
- Polyvinil Alkol (PVAA) Lifleri; Vinilon, Kremona F, Kuralon
Sentetik Ağların Özellikleri
Günümüzde balıkçı ağları dendiği zaman aklınıza gelmesi gereken ilk ürün sentetik liflerdir. Sektörde çok büyük oranlarda bu sentetik ağlar kullanılmaktadır. Bu materyal içerdiği birçok özellik nedeniyle balıkçılar tarafından tercih edilmektedir.
Bu özellikler şu şekilde ifade edebilir;
- Düğümlü oldukları için kopma gibi sorunlara yüksek dayanıklılığı vardır.
- Su akımını kolaylaştırmak için çok küçük lif çaplarına sahiptir.
- Ani yüklenmelere karşı, parçalanmayı engellemek için yüksek elastikiyet özelliğine sahiptir.
- Mekanik aşınmalara karşı oldukça dirençli bir yapıları vardır.
- Fiziksel, biyolojik ya da kimyasal etmenler olarak sıralanabilecek ortam koşullarından çok az etkilenirler.
- Av kapasitesi ve kullanım ömrü düşünüldüğünde oldukça düşük bir maliyete sahiptir.
Tüm bu özellikleri ve avantajları nedeniyle balıkçıların neredeyse tamamı bu sentetik ağları kullanmaktadır. Bu ağlarda kullanılan sentetik lifler; benzen, fenol, asetilen ve prıssik asitten üretilmektedir.
